Alles wat was, Afscheid van Ooievaar

Janna de Lathouder & Anne Schneider

Uil voelt zijn veren kriebelen; vandaag is er iets bijzonders. Eerst weet Uil het niet zo goed, wat is er dan zo bijzonder vandaag? Dan beseft hij zich dat Ooievaar vandaag terugkomt van de wintervakantie. En dan vertelt Ooievaar altijd de mooiste verhalen. Uil en zijn vrienden wachten Ooievaar verheugd op.

Alles is anders

Maar dit jaar is het anders: Ooievaar is moe en het lukt niet om verhalen te vertellen. Terwijl Ooievaar slaapt, proberen Uil en zijn vrienden Ooievaar na te doen, ieder op zijn eigen manier. Maar niemand kan het precies zoals Ooievaar. Wat een mooie dag moest worden, blijkt een dag waarop ineens alles anders is als voorheen. Mooi dat dit zo benadrukt wordt, veel kinderen zullen zich kunnen herkennen hierin,

Ooievaar is heengegaan

Dit verhaal brengt uitgebreide taal. Eekhoorn zegt: ‘Ooievaar is heengegaan.’ Een zin die kinderen heel letterlijk kunnen nemen. Mooi is dat het verhaal inspeelt op de vragen die kinderen zouden kunnen stellen. Want waar is Ooievaar dan heengegaan? In het verhaal wordt dit door het gesprek tussen de dieren al uitgelegd. ‘Ik bedoel: ze leeft niet meer,’ legt Eekhoorn uit.

Samen een knoopje maken

Alle dieren hebben tranen en ze weten niks meer te zeggen. Ze houden elkaar vast en troosten elkaar: ze maken samen een knoopje (groepsknuffel). Ook is er ruimte voor de vragen die dieren hebben. Hoe kan Ooievaar nu ineens doodgaan? En wat moet er nu gebeuren? Allemaal vragen die kinderen ook vaak stellen als er een gebeurtenis plaatsvindt die het leven voorgoed verandert.

Afscheid van Ooievaar

Uil en zijn vrienden zorgen voor een mooi afscheid. Ze vertellen elkaar warme herinneringen aan Ooievaar. Samen zorgen ze voor een mooi graf. Er is ruimte voor het verdriet van de dieren. En dan staat Uil op als een echte uil; hij gaat een verhaal vertellen over Ooievaar. En ze besluiten dit ook volgend jaar weer te doen. ‘Er was eens een prachtige ooievaar…..’

De dierenwereld

Vaak blijkt in de boeken de dierenwereld een veilige en warme omgeving om te leren over afscheid nemen: voor kinderen én volwassenen. Want in dit boek zijn de vragen die gesteld worden door de dieren, de vragen die ook kinderen kunnen hebben. Doordat ze zijn geïntegreerd in het verhaal bevestigt dit ons dat de ruimte voor het stellen van vragen heel belangrijk is.

Levenslessen

De dieren nemen stap voor stap afscheid van Ooievaar en zijn hierbij heel betrokken. Die betrokkenheid is ook voor kinderen van groot belang wanneer zij afscheid moeten nemen van een dierbare. Een boek vol levenslessen en handvatten voor wat belangrijk is om aandacht aan te besteden als het om afscheid en verlies gaat. En omdat kinderen zich zullen herkennen in de gevoelens, gedachten en gedrag van de dieren, zal dit boek ook een linkje kunnen leggen met hun eigen verhaal.

Gespreksstarters

Dit verhaal kan uitnodigen tot gesprek. Deze vragen kunnen je op weg helpen.

• Uil voelt zijn veren kriebelen, vandaag is een bijzondere dag? Hoe voel jij je wanneer er een bijzondere dag is? En hoe voelt dit in je lichaam?
• Hoe kun je aan de dieren merken dat ze Ooievaar missen?
• Welke vragen stellen de dieren?
• Hoe komt het dat het Uil niet lukt om precies zoals Ooievaar te vertellen?
• Ooievaar is heengegaan, hoe kun je dit ook zeggen? Hiermee breid je het woordnetwerk uit: zorg dat woorden als overleden, doodgegaan en gestorven aan bod komen.

Tips voor in de klas.

Zet een zin uit het boek als het ware in de spotlight erop en laat het gesprek ontstaan. Ruimte voor invalshoeken en achtergronden van kinderen, heel belangrijk. Ik geef een aantal suggesties:

‘We kunnen afscheid nemen’

‘In plaats van mooie verhalen uit het verre zuiden hoort iedereen zijn eigen verdriet’

‘Tegen de dood begin je niets’

Schrijfopdracht:

Schrijf je eigen ‘Er-was-eens-verhaal’. Laat de kinderen nadenken over voor wie zij een ‘Er was eens’ verhaal willen schrijven.