Olimillimeter & Megamond, Barbara Raes & Kristof Devos

Voorleesverhalen en rituelen die doen groeien

‘Soms zit er in een boek een ritueel verscholen’, zeg ik weleens. En dat geldt zeker voor dit bijzondere boek over verdriet, groeien, verbeelding en fantasie. Een combinatie waar ik van houd. Geen kant-en-klaar verhaal, zeker niet. Een boek dat vol met betekenis kan zijn voor eenieder. Je haalt eruit wat voor jou op dat moment van toepassing is. Een verhaal dat je verder wilt lezen en ritueel recepten die inspireren om met kinderen uit te voeren. Ook zeker veel mogelijkheden voor in de klas. In deze blog maak ik een beschrijving van het verhaal en geef ik tips voor in de klas.

Olimillimeter en Megamond

Je kunt het lezen van dit boek aan twee kanten starten. De ene kant van het boek begint bij Olimillimeter: zij is één bij één millimeter bij één millimeter. Haar grote wens is om te groeien, dan kan ze in de mooie ogen van Megamond kijken. Het verhaal van Megamond kun je lezen wanneer je het boek omdraait en aan de andere kant begint met lezen. Megamond is te groot voor het boek. Dat was niet altijd zo, hij begon te groeien toen Mamamondi vertelde dat Papamondi was doodgegaan. Daarna bleef Megamond maar groeien van verdriet.

Verdriet

Het verhaal van Megamond geeft veel haakjes voor het bespreekbaar maken van verdriet. En het is mooi om te volgen hoe kinderen de metafoor ‘groeien van verdriet’ uitleggen: eventueel gekoppeld aan eigen ervaringen. Megamond is op zoek naar Papamondi: zo wil hij een Papamondi kopen in de troostwinkel. De winkelier antwoordt hem allervriendelijkst dat Papamondi’s nergens te koop zij. Wel geeft de winkelier hem een gouden tip: ‘Een gesloten hart breek je weer open met een wachtwoord. Dat wachtwoord is een datum. De datum van jullie allermooiste dag samen.’

Een volgende naam

Dan ontmoet Megamond Olimillimeter: samen leren ze een heleboel. Het verhaal gaat over dapper zijn, moed verzamelen, vonkjes voelen in het hart, de magie van het zeepbomenbos, ijsjes die aan de bomen groeien, keuzes maken en elkaar opvrolijken. Samen durven ze meer en voelen ze zich veel fijner. Ze krijgen allebei een volgende naam, die ze nodig hebben om verder te groeien: Olimond en Megamillimeter.

‘Ze zijn blijven bewegen tot ze in hun hart zijn aangekomen.’

Olimillimeter

Na haar ontmoeting met Megamond wil Olimillimeter steeds hoger: naar het land van het mogelijke. Ze wil verder groeien. Ze legt haar wens op een veerkrachtveertje en geeft deze aan de wind mee. Het ritueel recept heeft hiervoor een prachtige mogelijkheid om op verschillende momenten op in te haken. Hoe vaak vinden kinderen niet een (veerkracht)veertje?

Verder groeien

Olimillimeter groeit steeds een beetje verder. Samen met Megamond beleeft ze een bijzondere dag wanneer ze als een sneeuwbal van de berg afrolt. Hij redt haar en geeft haar een prachtige gele strik, zodat hij haar makkelijker terug kan vinden. Ze moeten afscheid nemen van elkaar want de vakantie is voorbij. Thuis vertelt Olimama een krachtige metafoor over gemis. Na deze metafoor vind je in het boek het ritueel recept: Een gouden noot kraken. Een waardevol ritueel om uit voeren in de klas.

‘Gemis is een beetje als een sneeuwman. Het kan smelten. Het kan kleiner worden. Maar zelfs als het heel hard dooit, zal de neus altijd blijven liggen. Volledig weg gaat dat gemis dus nooit.’

Droomschappenlijstje

Een prachtige benaming voor het maken van lijstjes waar je al je wensen op kunt schrijven. Olimillimeter doet dit in gedachten. En ik denk dat er veel kinderen zijn die wel zo’n lijstje echt willen maken. Bovenaan haar lijstje staat dat ze Megamond terug wil zien en zo klimt ze op haar tiende verjaardag in een hoge zeepboom. Ze is inmiddels één decimeter bij één decimeter. Weer is Megamond daar om haar te helpen al vindt ze het ook heerlijk om haar verjaardag in die hoge boom te vieren.

Zonder jou….

De symbolische afsluiting van dit boek is een verzameling van hoop, veerkracht, verbondenheid en samenzijn. Binnen de woorden, symboolzinnen en illustraties van dit verhaal is er veel ruimte voor verbeelding en de eigen binnenwereld. De illustraties maken dit extra bijzonder. En dat is het heel mooi om met de kinderen na te denken over hoe het komt dat Megamond en Olimillimeter nu, in het midden van het boek waar de twee verhalen elkaar ontmoeten, even groot zijn. Het verhaal sluit af met een aantal zonder jou-zinnen.

‘Zonder jou (zou ik nooit de hemel kunnen aantikken).’

‘Zonder jou (zou ik nooit een boze wolk kunnen verdrijven).’

Aanrader

Ik vind dit boek een kunstwerk. Ook de illustraties benadrukken op krachtige wijze groei, verdriet en verder leven. Echt een absolute aanrader voor aanzwengelleerkrachten die rouw en verlies willen integreren in het onderwijs. Want school is een plek waar we ons extra bewust van het feit dat rouwen plaatsvindt middenin de brede ontwikkeling. Daar sluit dit boek prachtig op aan.

Tips voor in de klas

De ritueel recepten geven je al heel veel inspiratie en praktische handvatten om mee aan de slag te gaan: individueel, in een kleine groepje of met de hele klas. Hieronder geef ik nog een aantal aanvullende tips.

• Kiezen. Wanneer je dit boek in de klas wilt gaan voorlezen, kun je kiezen aan welke kant je begint. Je kunt natuurlijk goed kijken waar de behoefte van de klas ligt. Wil je al eerste het thema verdriet een aangrenzende emoties als boosheid centraal stellen, begin dan bij Megamond. Ken je de groep nog niet zo goed of wil je vanuit het thema groei beginnen, dan start je bij Olimillimeter.
• Beeldende uitwerking. Je kunt kinderen een beeldende opdracht geven waarbij ze Olimillimeter of Megamond een avontuur gaan laten beleven. Ze kunnen kiezen welke van de twee figuren hen het meest kan ondersteunen bij een situatie die ze moeilijk vinden.
• Troostwinkel. Welke dingen kunnen de kinderen bedenken als toevoeging aan de troostwinkel?