Het schooljaar afsluiten

Het oud en nieuw gevoel hebben veel leerkrachten meer aan het einde van het schooljaar dan aan bij de kalender-jaarwisseling. Wij denken in schooljaren. Als ik voor mezelf spreek komt daar vaak ook een nostalgisch gevoel bij kijken: terugblikken op mooie momenten, het koesteren van speciale stappen die kinderen hebben gezet, de moeilijke dingen die lukten en doorbraken die er waren. Een schooljaar hangt aan elkaar van kleine en grotere herinneringen. In deze blog geef ik een aantal tips voor het afsluiten voor het schooljaar, kun je het ritueel ‘Vliegende herinneringen’ downloaden en geef ik een boekentip over ‘missen’.

Einde-schooljaar-nostalgie

Het woord nostalgie komt van de griekse woorden nostos (=terugkeer/thuis) en algos (=pijn/verlangen). Dit woord heeft te maken met verlangen naar vroeger. Waarom ik het woord in deze blog noem? Omdat dit gevoel aan het einde van ieder schooljaar best eens aanwezig kan zijn: ook bij kinderen. En uiteraard is daar ook het uitkijken naar de vakantie, naar rust en stilte. Zoals we weten kunnen gevoelens naast elkaar bestaan of elkaar snel afwisselen.

Samen afsluiten

Misschien vraagt dit jaar wel meer dan ooit om een betekenisvolle afsluiting. En dat hoeft niet moeilijk, ingewikkeld en tijdsintensief. Kies iets wat bij jou als leerkracht en de kinderen in jouw klas past. Ik geef vier tips ter inspiratie.

• Een tentje opzetten met foto’s

Scrol even door de foto’s van dit schooljaar. Kies uit elke periode een foto die een groepsactiviteit of kenmerkend thema symboliseert. Je kunt de foto’s uitprinten of op het digibord laten zien. Een enkel beeld kan weer allerlei herinneringen ophalen. Niet voor niets is er de uitspraak: ‘Foto’s zijn de tentstokken van de herinnering.’ Zet samen met de kinderen in jouw klas een figuurlijk tentje op.

‘Foto’s zijn de tentstokken van de herinnering’

Gerrit krol

• Mijn symbool/ons symbool

Laat alle kinderen iets pakken uit de klas wat speciaal voor hen was: waar ze bijvoorbeeld een speciaal verhaal bij hebben. Leg alle symbolen op een tafel en laat kinderen vertellen wanneer ze dit willen. Maak er eventueel een foto van. Soms heb je ook een symbool dat bij de hele klas past: vaak een terugkerend element. Dit kan ook een zin of een bepaald muzieknummer zijn. Denk ‘out of the box’ en ga samen op zoek naar symbolen.

• Einde-schooljaar-bellen

Laat alle kinderen tegelijk bellenblazen om het jaar af te sluiten.

• De eerste ronde laat je kinderen een mooie herinnering in de bel blazen.
• De tweede ronde laat je kinderen een wens voor het nieuwe schooljaar in de bel blazen.
• Laat de kinderen zelf een extra ronde bedenken.

Kinderen die willen kunnen vertellen over herinneringen en wensen. Je kunt op deze manier ook de persoonlijke levensverhalen van kinderen een plek geven. Kinderen die iemand moeten missen of een andere ingrijpende gebeurtenis hebben gemaakt, kunnen door een activiteit als deze erkenning voelen voor hun verhaal. En wanneer ze er behoefte aan hebben, zullen kinderen er iets over delen: herkenning!

• Vliegende herinneringen

Er zijn jaren dat er met volle overtuiging vliegtuigjes worden gevouwen in de klas. Het is prachtig om bij kinderen de verwondering te zien: bepaalde vouwhandelingen kunnen zorgen voor een vliegtuigje van papier dat een afstand aflegt. Natuurlijk het liefst zover mogelijk. Ik besloot de liefde van veel kinderen voor papieren vliegtuigjes te combineren met een ritueel dat zich perfect leent voor het einde van het schooljaar. Overigens zou je dit ritueel ook in kunnen zetten bij andere overgangen. Denk aan Oud en Nieuw en verjaardagen.Dt ritueel schept ruimte voor een link tussen thuis en school, thuisherinneringen en schoolherinneringen en het kunnen vertellen van jouw eigen levensverhaal. Je kunt het hele ritueel downloaden via onderstaande knop.

Boekentip

Een prachtig prentenboek dat ‘missen’ centraal stel is: Ik ga je missen, juf. In dit geval gaat het over het missen van een leerkracht: een herkenbaar gegeven voor veel kinderen. Zeker zo aan het einde van het schooljaar. Missen speelt zich op allerlei niveaus af. En hoe mooi is het dat kinderen al jong leren dat dit erbij mag horen. En dan zeker aan de hand van situaties die voor alle kinderen in een zekere mate herkenbaar zijn. Dat wat ze over missen leren in alledaagse schoolsituaties, zal ook zorgen voor meer herkenbaarheid en veerkrachttools bij ingrijpende gebeurtenissen.